Meşhurdur Nasrettin Hocanın suya gönderdiği çocuğun eline testiyi verdikten sonra; 

“–Testiyi kırmadan getir.” 

diyerek bir de tokat patlatması. Yanındakiler hocaya sorarlar

“–Hocam, çocukcağız testiyi kırmadı ki, tokat atıyorsun! Bu yaptığın doğru bir iş değil!” 

Hoca istifini bozmadan cevap verir: 

“–Doğru söylüyorsunuz; ancak testiyi kırdıktan sonra tokat atmanın ne faydası olur?”

Burada tokat her ne kadar cennetten çıkmadır dense de tasvip edilecek bir davranış değildir. Ama burada bizim hocadan aldığımız vaaz ve nasihat “yapılması gereken her şey başta eğitim, testi kırılmadan önce yapılmalı.” 

Önceden Planlanmamış, Bilinmeyen ve Kontrol altına alınmamış olan, etrafa zarar verecek nitelikteki olaylar olarak tanımlanan Kaza; İşyerinde veya işin yürütümü nedeniyle meydana gelmesi ölüm veya vücut bütünlüğünü ruhen veya bedenen özre uğratması ise İş Kazası olarak tanımlanmaktadır.

Tehlikeli Durumun ve Tehlikeli Davranışın bir araya gelmesi ile meydana gelen Kaza; kazaya uğrayanı, sorumlu şahısları, çalışanları, firmayı, toplum ve ülkeyi olumsuz bir şekilde etkilemektedir.

İş kazalarını azaltmak için 6331 sayılı iş sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında tüm firmalar Risk Değerlendirmesi yapmıştır. Fakat bu risk değerlendirmeleri kişiden kişiye, görevden göreve, zamandan zamana ve mekândan mekâna göre değişiklik arz etmektedir.

Risk algılaması zaman içerisinde algı derecesini kaybetmektedir. Ne zamanki bir iş kazası meydana geldi o zaman algı + yönde bir pik atarak yine risk algısı yükselmektedir.

Basit bir örnekle açıklayacak olursak; İşe yeni giren bir forklift operatörü bilirki forklift kullanırken Kişisel Koruyucu Donanımlarını kullanmak (KKD) zorundadır. İlk zamanlar son derece dikkat etmektedir. Fakat zaman içinde bu KKD’leri herhangi bir sebepten dolayı bir gün kullanmamaktadır ve artık o alışkanlık haline gelerek önemsemez konuma düşmektedir. Artık ilgili KKD kullanımaz hale gelmektedir. Ama ne zaman bir kaza olsa örneğin forklift operatörünün veya başka bir arkadaşının kafasına bir şey çarpsa hemen bir eğitim ve tekrar kullanım başlamaktadır. Başka bir örnekte ise forkliftlerin kapalı alanda kullanımında dikkat edilmesi gereken kurallar son derece dikkatli bir şekilde kullanırken zaman içerisinde bu kurallar önemsenmez hale gelebilir. Ta ki bir iş kazası meydana gelsin ve firmada görevli İSG uzmanı tarafından yine bir eğitim talebi gündeme gelmektedir.  

Peki, bu RİSK ALGISINI yukarıda tutmak için illa bir İŞ KAZASI’ mı olmak zorundadır?

Elbette tabi ki HAYIR!

Firmalarda İş Kazası meydana geldiği zaman ilk yapılan hemen personele bir eğitim aldırmak! Bu eğitimler hem İş güvenliği ile ilgili hem de kullandığı makine ve ekipmanla ilgili olmaktadır.

Yukarıda verilen operatör periyodik aralıklarla İş Makinası kullanımı ile ilgil eğitim alsa algı sürekli yukarıda tutulmaya çalışılacak ve kaza olma olasılığı azalmış olacaktır. 

Uzmanlar Operatörlük Kursu olarak birçok firmada çalışan ve Operatörlük Belgesine sahip operatörlere ileri düzey makine kullanım eğitimlerivermektedir. Bu eğitimler genelde bir iş kazası meydana geldikten sonra talep edilmektedir. Çünkü yukarıda da bahsettiğimiz gibi risk algılaması zaman içerisinde değerini kaybetmekte ama ne zaman bir iş makinası ile ilgili bir iş kazası meydana gelirse risk algılama derecesi hemen yükselir ve hemen operatörlere eğitim aldıralım. 

Bu şekilde ki taleplerle karşı karşıya geldiğimiz zaman aklıma hemen Nasrettin Hocanın su testisi kırılmadan oğlunun kulağını çekmesi geliyor. Kaza meydana geldikten, ölen öldükten, yaralanan yaralandıktan veya maddi hasar olduktan sonra eğitim veriliyor. Ama bu eğitimler sürekli olsa ve bir kaza meydana gelmeden önce verilse yani testi kırılmadan kulak çekilse daha etkin olmaz mı?

Uzmanlar İş Makinaları ve Operatörlük Kursu olarak Eğitim Danışmanlığı yaptığımız ve periyodik aralıklarla çalışanlara, Ekonomik İş Makinası Kullanımı, Güvenli İş Makinası Kullanımı, Pratik İş Makinası Kullanımı, İş Makinalarında Emniyet ve Güvenlik Sistemleri, İleri Düzey İş Makinası Kullanımı gibi konularda eğitim vermektedir.

Bu eğitimler sayesinde meydana gelebilecek birçok kaza engellenmiştir. Bu sayede kazaya uğrayanın, sorumlu şahısların, çalışanların, firmanın, toplum ve ülkenin zarar görmesi bir nebze de olsa engellenmiştir.